آرتروز زانو یا استئوآرتریت زانو (OA) یک بیماری دژنراتیو مفصلی است که مفصل زانو را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث درد، سفتی و تورم می شود. این یکی از شایع ترین اشکال آرتریت است که میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد.
برای تشخیص OA زانو، جراح ارتوپد شما یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و ممکن است آزمایش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI را برای جستجوی علائم آسیب و دژنراسیون مفصل تجویز کند. آنها همچنین ممکن است از شما بخواهند که علائم و سابقه پزشکی خود را برای کمک به تشخیص شرح دهید.
در حالی که هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از OA زانو وجود ندارد، چندین قدم وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری انجام دهید. این مراحل عبارتند از:
- حفظ وزن سالم: اضافه وزن یا چاقی می تواند فشار مضاعفی بر مفصل زانو وارد کند و خطر ابتلا به OA زانو را افزایش دهد.
- فعال ماندن: ورزش منظم می تواند به قوی و انعطاف پذیر نگه داشتن عضلات اطراف مفصل زانو کمک کند و خطر آسیب دیدگی و تخریب زانو را کاهش دهد.
- اجتناب از استرس مکرر: فعالیت هایی که شامل فشار مکرر روی زانو هستند.
دلایل و عوامل خطر
علت دقیق OA زانو به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل متعددی در ایجاد آن نقش دارند. این عوامل عبارتند از:
- سن: آرتروز زانو در افراد مسن شایع تر است، زیرا ساییدگی و پارگی مفصل در طول زمان می تواند منجر به انحطاط و آسیب شود.
- ژنتیک: برخی از افراد ممکن است به دلیل ساختار ژنتیکی خود مستعد ابتلا به OA زانو باشند.
- چاقی: اضافه وزن یا چاقی می تواند فشار مضاعفی بر مفصل زانو وارد کند و منجر به افزایش ساییدگی و خطر ابتلا به OA زانو شود.
- آسیب: آسیب های قبلی به مفصل زانو، مانند پارگی منیسک یا آسیب رباط، می تواند خطر ابتلا به OA زانو را افزایش دهد.
- استرس مکرر: فعالیت هایی که شامل فشار مکرر روی مفصل زانو هستند، مانند زانو زدن یا چمباتمه زدن، می توانند در طول زمان به ایجاد OA زانو کمک کنند.
علائم آرتروز زانو
علائم می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما برخی از رایج ترین علائم عبارتند از:
- درد: زانودرد شایع ترین علامت OA زانو است. درد ممکن است در ابتدا خفیف باشد و به مرور زمان بدتر شود، به خصوص با فعالیت یا پس از دوره های طولانی نشستن یا ایستادن.
- سفتی: مفصل زانو ممکن است احساس سفت شدن داشته باشد، به خصوص در صبح یا بعد از دوره های عدم تحرک.
- تورم: مفصل زانو ممکن است متورم و در لمس حساس شود.
- دامنه حرکت محدود: مفصل زانو ممکن است انعطاف پذیری کمتری داشته باشد و صاف کردن یا خم شدن کامل زانو را دشوار کند.
- صدا دادن زانو: ممکن است وقتی مفصل زانو خود را حرکت می دهید صداهایی از مفصل زانو بشنوید.
گزینه های درمانی آرتروز زانو
بسته به شدت بیماری و علائم فرد، چندین گزینه درمانی برای OA زانو وجود دارد. برخی از رایج ترین گزینه های درمانی عبارتند از:
مسکنها: مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، میتوانند به تسکین درد و کاهش التهاب در مفصل زانو کمک کنند.
فیزیوتراپی: متخصص فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند تا یک برنامه ورزشی برای تقویت عضلات اطراف مفصل زانو، بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد و سفتی ایجاد کنید.
وسایل کمکی: وسایلی مانند بریس، عصا یا عصا می توانند به کاهش فشار روی مفصل زانو و بهبود تحرک کمک کنند.
تزریق: تزریق کورتیکواستروئید می تواند به کاهش التهاب و درد در مفصل زانو کمک کند، در حالی که تزریق اسید هیالورونیک می تواند باعث روانکاری مفصل و بهبود تحرک شود.
جراحی تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو یکی از جراحی های موفق در زمینه تسکین درد و بهبود عملکرد زانو در مبتلایان به آرتروز پیشرفته زانو است که توسط دکتر فرهاد شهبازی – بهترین جراح تعویض مفصل زانو در تهران – انجام می گیرد.
این جراحی ممکن است برای ترمیم یا جایگزینی مفصل آسیب دیده در شرایطی که روشهای غیرجراحی کمک کننده نباشند لازم باشد.